Łąkotka stawu kolanowego to rodzaj amortyzatora umocowanego pomiędzy kością udową i piszczelową, w stawie kolanowym. Kształtem przypomina półksiężyc lub rogalik. Oprócz amortyzacji i ochrony chrząstki stawowej spełnia on również rolę stabilizatora stawu. W każdym stawie kolanowym znajdują się dwie łąkotki – przyśrodkowa i boczna.
W budowie wewnętrznej łąkotki wyróżnia się różne strefy o odmiennym unaczynieniu, co ma znaczenie odnośnie jej możliwości do samoistnego gojenia. Niestety, istnieją obszary łąkotki o gorszym ukrwieniu, które charakteryzują się słabym potencjałem naprawczym i uszkodzenie w tych obszarach może wymagać leczenia operacyjnego.
Można wyróżnić dwa typy uszkodzeń łąkotek – urazowe i zwyrodnieniowe nieurazowe. Uszkodzenia zwyrodnieniowe występują częściej na skutek przewlekłego przeciążenia – u osób z nadwagą, zaburzeniem osi kolana, w podeszłym wieku, wykonujących pracę w pozycji kucznej, wymuszonej, lub uprawiających sporty z powtarzanym ruchem obciążenia i zgięcia kolana, np. biegaczy, kolarzy czy piechurów.
Ocena i wybór postępowania powinny być prowadzone przez chirurga z doświadczeniem w leczeniu uszkodzeń kolana i powinna obejmować wywiad chorobowy, badanie kliniczne z tzw. testami łąkotkowymi, oraz analizę badań dodatkowych.
W znacznej większości uszkodzeń nieurazowych, leczenie można rozpocząć od postępowania nieoperacyjnego obejmującego stosowanie leków przeciwbólowych oraz fizykoterapii, natomiast przy braku wygojenia objawiającym się brakiem ustąpienia dolegliwości, należy rozważyć leczenie operacyjne.
Leczenie operacyjne polega na artroskopii (wziernikowaniu) stawu kolanowego i wycięciu fragmentu uszkodzonej łąkotki. Postępowanie wynika z wcześniej opisanego systemu ukrwienia łąkotki, które dodatkowo jest pogorszone poprzez procesy zwyrodnieniowe i związaną z tym minimalną możliwością do wygojenia. Na szczęście jednakże, wycięcie małego fragmentu nie powoduje negatywnego wpływu na staw, zarówno bezpośrednio po operacji, jak i po wielu latach.
Od pewnego czasu pojawiają się obserwacje wskazujące na korzystny efekt osocza bogatopłytkowego w leczeniu nieoperacyjnym, co może stanowić dodatkową możliwość – oprócz klasycznych metod fizykoterapeutycznych.
U niektórych pacjentów bez żadnych objawów i dolegliwości, badania rezonansu magnetycznego lub ultrasonograficzne czasem wykazują uszkodzenia łąkotek. Są to tzw. uszkodzenia bezobjawowe i zazwyczaj nie wymagają leczenia.
Operacja jest tylko wstępem do odzyskania sprawności. Drugim równie ważnym elementem leczenia jest prawidłowo prowadzone postępowanie pooperacyjne, które należy prowadzić według ustalonych zaleceń.